HTOOSAN

လာလည္ၾကတဲ့့ မိတ္ေဆြမ်ား အားလုံး ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ ့ၾကပါေစ

Monday, October 27, 2014

ေဆးပညာသတင္းဆန္းမ်ား (၇၈) ▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄ ®®®®®®®®®®®®®®®®®

ေဆးပညာသတင္းဆန္းမ်ား (၇၈)
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®

ေဒါက္တာ ကံညြန္႔

ယခုေဖာ္ျပလိုတဲ့ သတင္းကေတာ့ ကေလးေတြကို နံနက္ေစာေစာ ေက်ာင္းသြားခိုင္းျခင္းဟာ ကေလးကို အိပ္ေရးမ၀ျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး ကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္စိတ္က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းပါ။ သူတို႔ အဆိုအရ ကေလးေက်ာင္းတက္ခ်ိန္ကို နံနက္ ၈ နာရီခြဲထက္ မေစာသင့္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေလ့လာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္လိုက္တာက American Academy of Pediatries (AAP) အသင္းႀကီးက ျဖစ္ၿပီး Pediatries ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ကေလးေတြဟာ အနည္းဆုံး ၁၀ နာရီ ေလာက္ အိပ္သင့္ၿပီး နံနက္ ၇ နာရီခြဲ ၈ နာရီမွာ ေက်ာင္းသြားတာဟာ အိပ္ေရးမ၀ျဖစ္ေစကာ ကေလးေတြရဲ႕ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြးကို ထိခိုက္ ေစၿပီး တာရွည္အအိပ္နည္းပါးေစျခင္းဟာ စိတ္က်ေရာဂါ၊ အဝလြန္ ေရာဂါတို႔ကိုပါ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေနာက္က်မွ ေက်ာင္းလႊတ္ျခင္းျဖင့္ ကေလးေတြ ေက်ာင္းမွာအိပ္ငိုက္တဲ့ အခ်ိန္ကို အထူး ေလ်ာ့ပါးေစၿပီး စာသင္ၾကားရာမွာ ပိုမိုစိတ္ဝင္စားမႈ မ်ားလာႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဝါရွင္တန္ ဒီစီမွာရွိတဲ့ Children National Health System က ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းတက္ ခ်ိန္ကို ေၾဟင္းလဲသတ္မွတ္ဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး APP အသင္းေအာက္မွာရွိတဲ့ Adolescent Sleep Working Group ကလည္း Council of School Health ေကာ္မတီနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ ေနပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေက်ာင္းတက္စအ႐ြယ္မွ ၿမီးေကာင္ေပါက္စ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အ႐ြယ္အထိ အိပ္ေရး၀ေအာင္ အိပ္ၿပီးမွ ေက်ာင္းတက္ သင့္တဲ့အေၾကာင္း အႀကံျပဳထားတာကို တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ကင္ဆာေရာဂါရွင္မ်ား စိတ္က်ေရာဂါခံစားေနရ
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®

ေနာက္ေဖာ္ျပလိုတဲ့ သတင္းကေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါ ရွင္ေတြအားလုံးရဲ႕ ေလးပုံ သုံးပုံဟာ စိတ္က်ေရာဂါ (Depression)ကို ဆိုး႐ြားစြာ ခံစားေနရၿပီး အမ်ား အားျဖင့္ သူတို႔ဟာ ဒီစိတ္ေရာဂါအတြက္ ကုသမႈမခံယူ ၾကရဘူးလို႔ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုက ေထာက္ျပ ထားပါတယ္။ ဒီေလ့လာခ်က္ ျပဳလုပ္ခဲ့တာကေတာ့ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ Oxford ႏွင့္ Edinburg တကၠသိုလ္က ေဆးပညာရွင္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အဆိုအရ ျပင္းထန္တဲ့ စိတ္က်ေရာဂါဟာ သာမန္လူထုထဲမွာထက္ ကင္ဆာေရာဂါေဝဒနာ ရွင္ေတြမွာ ပိုမ်ားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း Scotland မွာရွိတဲ့ ေဆးခန္းေတြက ကင္ဆာေရာဂါေဝဒနာ ရွင္ေပါင္း ၂၁၀၀၀ ကို ေလ့လာ ထားခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္က်ေရာဂါ အမ်ားဆုံး ခံစားရတတ္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြထဲမွာ အဆိုး႐ြားဆုံးကေတာ့ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ၿပီး ဒုတိယကေတာ့ မီးယပ္ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားအိမ္နဲ႔ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးမွ ရင္သားကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာတို႔ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံး မွာေတာ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာတို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခုအခါ ေဆးသုေတသီေတြဟာ ကင္ဆာဆရာဝန္ႀကီးေတြႏွင့္ စိတ္ေရာဂါဆရာဝန္၊ မိသားစုဆရာဝန္ေတြပါဝင္မယ့္ Depression Care For People with Cancer (DCPC) ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕တစ္ခုကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး ကင္ဆာေဝဒနာရွင္ေတြ စိတ္က်ေရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုသေပးႏိုင္တဲ့ စီမံကိန္း တစ္ခုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ကင္ဆာျဖစ္သူေတြ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕စြာ ေနႏိုင္ဖို႔ႏွင့္ သူတို႔ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈေနျခင္းျဖင့္ စိတ္က်ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတဲ့ စီမံကိန္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

အေမ့လြန္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိမရွိ ႀကိဳတင္သိႏိုင္
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®

အသက္အ႐ြယ္ႀကီးလာရင္ မ်က္စိစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သက္ႀကီး ႐ြယ္အိုေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ အေမ့လြန္ေရာဂါ (Alzheimer's Disease) ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိမရွိ ႀကိဳသိႏိုင္ၿပီဆိုတဲ့ သတင္းပါ။ ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ကိုေတာ့ Australia ႏိုင္ငံက ေဆးပညာရွင္ေတြ ေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ Australia ႏိုင္ငံမွာအေျခစိုက္တဲ့ ဓနသဟာယ ႏိုင္ငံေပါင္းစုံ သိပၸံႏွင့္ စက္မႈဆိုင္ရာ သုေတသနအဖြဲ႕ Common Wealth  Scientific and Industrial Research Organization (CSIRO) ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးက ဦးေဆာင္ သုေတသနျပဳခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာမႈမွာ လူ ၂၀၀ ခန္႔ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး Tumeric Spice ေခၚတဲ့ ဟင္းခပ္ပစၥည္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ နႏြင္းမွာပါတဲ့ (Curcumin) ဆိုတဲ့ဓာတ္နဲ႔ Beta- amyloid Protein ႏွစ္မ်ိဳးေပါင္းစပ္ၿပီး ဦးေႏွာက္ရဲ႕ ကလာပ္စည္းေတြမွာ အနည္ထိုင္တာေၾကာင့္ Alzheimer ေရာဂါျဖစ္ရတယ္ ဆိုတာကို အေျခခံျပဳ စမ္းသပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေပါင္းစပ္ေနတာကို မ်က္စိအတြင္းက အာ႐ုံခံ လႊာျဖစ္တဲ့ Retina မွာ ေတြ႕ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပထမစမ္းသပ္တဲ့ လူအေယာက္ ၄၀ ထဲမွာ Alzheimer ရွိတဲ့ သူေတြမွာ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ဒီလိုေပါင္းစပ္တာကို ေတြ႕ႏိုင္ၿပီး ေရာဂါမရွိသူေတြမွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း မေတြ႕ရ ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုမ်က္စိမွာ သဲလြန္စေတြ႕ၿပီဆိုတာနဲ႔ ေနာက္ထပ္ ဦးေႏွာက္ကို စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ MRI (Magnetic Resonance Imaging), P.E.T (Positrol Emission Tomography) နည္းေတြနဲ႔ ပိုေသခ်ာေအာင္ စစ္ေဆး ႏိုင္တယ္ဆိုတာ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ကင္ဆာေရာဂါကို ေစာစီးစြာကုသမႈခံယူ
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®
ကင္ဆာေရာဂါဟာ ေစာစီးစြာ ကုသမႈခံယူရင္ အသက္ရွည္ႏိုင္စြမ္းရွိေပမယ့္ ေနာက္က်ၿပီးမွ ကုၾကရင္ေတာ့ ကုရမလြယ္ကူတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုပါပဲ။ ကင္ဆာ ေရာဂါကို ကုႏိုင္ဖို႔ ေဆးသိပၸံပညာရွင္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးႀကိဳးစားခဲ့ရာမွာ ယခုအခါ ကင္ဆာေရာဂါ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ကုသႏိုင္မယ့္ ေဆးတစ္ခုကို တီထြင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေဆးကိုေတာ့ Cisplatin လို႔ အမည္ေပးထားၿပီး Platin M အမည္နဲ႔ ထုတ္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တာကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ Georgia University က ေဆးသိပၸံပညာရွင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးကို Nano နည္းပညာနဲ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒီေဆးအစိတ္အပိုင္း တစ္ခုစီဟာ ဆံပင္ခ်ည္မၽွင္ထက္ အဆ ၁၀၀၀ ေသးငယ္တဲ့ particle ေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေဆးရဲ႕ အစြမ္းဟာ Cancer Cells ေတြရဲ႕ အေရးႀကီးဆုံး အပိုင္းျဖစ္တဲ့ Mitochondrial DNA ကို တိုက္႐ိုက္တိုက္ဖ်က္ႏိုင္တာလို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီေဆးဟာ ကင္ဆာအမ်ိဳးေပါင္း ငါးမ်ိဳးကို ကုသႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကင္ဆာေတြကေတာ့ ဆီးအိမ္(Bladder)၊ မ်ိဳးဥ (Ovarian)၊ သားအိမ္ ေခါင္း (Cervical)၊ ေဝွးေစ့ (Testis)ႏွင့္ အဆုတ္ (Lung) ကင္ဆာတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးေပၚေပါက္လာတာဟာ ကင္ဆာေဝဒနာရွင္ေတြအတြက္ ဝမ္းသာစရာ သတင္းတစ္ခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္ ရပါတယ္။

ႏွလုံးႂကြက္သားလႈပ္ရွားမႈ အားေပ်ာ့ေရာဂါ
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®

ေနာက္ေဖာ္ျပလိုတဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္ကေတာ့ Heart Failure ေခၚတဲ့ ႏွလုံးႂကြက္သားလႈပ္ရွားမႈ အားေပ်ာ့ သြားတဲ့ေရာဂါအတြက္ ေပၚလာတဲ့ အစြမ္းထက္တဲ့ ေဆးတစ္ခုအေၾကာင္းပါ။ ဒီေဆးကို LCZ 696 လို႔ အမည္ေပးထားၿပီး ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ Swisszerland ႏိုင္ငံက နာမည္ႀကီး Novartis ေဆးကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးအေၾကာင္းကို စပိန္ႏိုင္ငံ Barcelona မွာ က်င္းပတဲ့ European Society of Cardiology မွာ တင္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စမ္းသပ္ထားခ်က္ေတြကို ႏွလုံးေရာဂါပါရဂူေတြက ေဆြးေႏြး လက္ခံခဲ့ ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ Heart Failure ေရာဂါမွာ ႏွလုံးကို ေရာက္လာတဲ့ေသြးေတြကို ကိုယ္ခႏၶာ တစ္ခုလုံးေရာက္ေအာင္ ႏွလုံးႂကြက္သား က ၫွစ္ထုတ္မေပးႏိုင္ေတာ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ Ventricle ေခၚႏွလုံးရဲ႕ ေအာက္ဘက္ ႂကြက္သားဟာႀကီးၿပီး အားေပ်ာ့သြားတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ ဒီအေျခအေနကို တိုးတက္ေအာင္ ဒီေဆးက ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Heart Failure ေဝဒနာ ရွင္ေတြအတြက္ အသက္ပိုရွည္ႏိုင္တဲ့ ေဆး အျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါတယ္။

အဝလြန္ေရာဂါျဖစ္သူမ်ား သတိထားေနထိုင္သင့္
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®®
ေနာက္ေဖာ္ျပလိုတဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္ကေတာ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနသူေတြနဲ႔ အဝလြန္ေရာဂါ ျဖစ္ေနသူေတြ အတြက္ ဘယ္လိုသတိထား ေနထိုင္သင့္တယ္ ဆိုတဲ့ လမ္းၫႊန္ခ်က္ပါ။ ဒီလမ္းၫႊန္ခ်က္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာဂါကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ တပ္ဖြဲ႕ United States Preventive Services Task Force (USPSTF) အဖြဲ႕ႀကီး က ထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ သာမန္ထက္ပိုမ်ားေနသူေတြ၊ အဝလြန္ ျဖစ္ေနသူေတြ၊ အမွတ္(၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိႏိုင္သူေတြဟာ ေသြးတိုးေရာဂါရွိၿပီး ေသြးထဲမွာ Cholestrol ႏွင့္ သၾကားဓာတ္ (Sugar) သာမန္ထက္ မ်ားေနတယ္ဆိုရင္ Metabolic Syndrone ရွိသူေတြလို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ဒီလူေတြဟာ ႏွလုံးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလြန္ျမင့္မားေနတာေၾကာင့္ ဒီလူေတြဟာ သမားေတာ္ႀကီးေတြထဲမွာ ေဆးစစ္ ကုသမႈခံယူၿပီး သူတို႔ရဲ႕လမ္းၫႊန္မႈ ေအာက္မွာ ေနသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွာ ထုတ္ေဝတဲ့ Annals of Internal Medicine ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ လူတစ္ ေယာက္ဟာ သူ႕အတြက္ အေလးခ်ိန္ ပိုမ်ားေနသလား၊ အဝလြန္ျဖစ္ေနသလားဆိုတာကို သူ႕ရဲ႕ အရပ္ႏွင့္ အေလးၫႊန္း Body Mass Index အရ သိႏိုင္ပါတယ္။ အေလးခ်ိန္ပိုေနသူ Overweight ႏွင့္ အဝလြန္သူ Obesity ျဖစ္ေနလင့္ကစား ဒီလူမွာ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳမရွိဘူး၊ ေသြးထဲမွာ Cholestrol ဓာတ္ ကလည္း သာမန္ထက္မပို ဘူးဆိုရင္ ဒီလူကို Metabolically Healthy Obesity (M.H.O) လို႔ သတ္မွတ္ၿပီး ဒီလူဟာ ႏွလုံးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးေၾကာင္း တင္ျပရင္း ယခုအပတ္ ေဆးပညာသတင္းဆန္းမ်ား တင္ျပျခင္း ကို နိဂုံးခ်ဳပ္လိုက္ရပါသည္​။

Admin .thuraaung
Htoosan(everday new)

No comments:

Post a Comment